AI en ESG: kansen en risico's

Ashley Ashley Weller 08-11-2023

Bij Gloedcommunicatie volgen we de opkomst van kunstmatige intelligentie (AI). Deze nieuwe technologie kan een belangrijke rol spelen in de duurzaamheidsthema’s Environment, Social en Governance (ESG) van jouw bedrijf. Door slim gebruik te maken van AI kun je de impact van jouw bedrijf beter begrijpen en eenvoudiger rapporteren in een jaarverslag.

Welke kansen biedt AI binnen het thema duurzaamheid; AI kan...

  • Oplossingen vinden voor duurzaamheidsvraagstukken binnen jouw bedrijf. AI kan helpen bij het opstellen van haalbare doelen aan de hand van een duurzaamheidsroadmap.
  • Inzichten verschaffen bij GAP-analyses: waar staan we nu en hoe komen we waar we willen zijn op het gebied van duurzaamheid?
  • Jouw ESG-resultaten toetsen aan wettelijke vereisten.
  • Onregelmatigheden en inconsistenties in jouw data opsporen.
  • Risico's binnen jouw bedrijf identificeren en ideeën aandragen om deze te minimaliseren.
  • Trends en patronen in ESG-gegevens identificeren.
  • Helpen bij het vertalen van de Engelse CSRD-vereisten naar het Nederlands.
  • Inzicht bieden in trends en ontwikkelingen wat duurzaamheid betreft en hoe jouw bedrijf daarop kan inspelen.

Voorbeelden van AI tools voor ESG

Bedrijven zoals Tijd Connect, BNP Paribas Fortis en KPMG, de drijvende krachten achter de ESG District, hebben een tool ontwikkeld waarmee je duurzaamheidsrapportages van andere bedrijven kunt inzien en vragen stelt aan de AI-assistent. Een andere tool, K-A-T-E One, ontwikkeld door Snowflake Inc., biedt de mogelijkheid om data van jouw bedrijf te uploaden en te analyseren op ESG-vereisten. ESG-data analyseren en rapporteren wordt op deze manier veel eenvoudiger.

Maar er zijn ook risico’s aan AI verbonden:

  • De gegevens die je invoert, zijn niet altijd beschermd. Zo gebruikt ChatGPT jouw data voor de ontwikkeling van de tool. Gelukkig zijn er steeds meer tools beschikbaar waarbij jouw privacy wel gewaarborgd is, zoals in zogenaamde Responsible Artificial Intelligence (RAI) Tools.
  • Kunstmatige intelligentie is zelf niet duurzaam. Het trainen van AI draagt indirect bij aan de CO2-uitstoot van jouw bedrijfsactiviteiten, want de datacenters waarop AI draait stoten aanzienlijke hoeveelheden CO2 uit. Ongeveer de helft van de uitstoot van de wereldwijde luchtvaartindustrie
  • AI genereert nieuwe data op basis van de data die we het geven. AI kan daardoor veroordelend of zelfs discriminerend zijn. Zo is er bijvoorbeeld een Face Recognition Technology ontwikkeld voor de iPhone die discriminerend bleek te zijn, omdat deze was getraind met vooral data van gezichten van witte mannen. Dit had gevolgen voor de nauwkeurigheid van gezichtsherkenning door beveiligingscamera's, met discriminatie als gevolg.

Brengt AI ons echt vooruit?

De negatieve aspecten van AI roept vragen op wat het ons brengt. Zetten we met deze technologie daadwerkelijk stappen vooruit, of blijven we juist stilstaan omdat AI gebaseerd is op de data die we invoeren? In hoeverre wegen de positieve aspecten op tegen de negatieve aspecten? Dit zijn overwegingen die we meenemen bij de keuzes die we maken rondom deze nieuwe technologie.

Tips om op een verantwoorde manier met AI te werken aan de duurzaamheidsaspecten van jouw bedrijf:

  • Laat AI aansluiten bij de kernwaarden. Overweeg AI op te nemen binnen jouw ISO 9001-normen. Denk zorgvuldig na over waar jouw bedrijf staat wat betreft veiligheid, privacy en de betrouwbaarheid van technologie en maak jouw werknemers hiervan bewust.
  • Gebruik AI voornamelijk voor kwantitatief bulkwerk en beperk het gebruik voor ingewikkeld denkwerk.
  • Overweeg om een een Chief Data Officer (CDO) aan te stellen, die zich onder andere met AI als ESG bezighoudt. Startup Zenseact deed dit als een van de eerste bedrijven door deze toekomstgerichte manager aan te stellen.
  • Geef vanuit het bestuur ruimte voor de ontwikkeling van AI, bijvoorbeeld door het aanstellen van een speciaal samengesteld ontwikkelteam.
  • Werk zo veel mogelijk met Responsible Artificial Intelligence. Er zijn steeds meer tools op de markt waarmee je in een beschermde omgeving werkt. Een andere mogelijkheid is om zelf een tool te (laten) ontwikkelen.
  • Investeer extern in onderzoek en ontwikkeling van Responsible Artificial Intelligence, zoals organisaties die onderzoek doen naar energiezuinige vormen van AI. Dit kan een kleine compensatie zijn voor het gebruik van AI binnen jouw bedrijf.

Blijf kritisch

AI kan helpen bij veel vraagstukken, maar is het echt nodig om voor elke vraag ChatGPT te gebruiken? Of doet dat af aan de ontwikkeling van jouw medewerkers? Liggen er mogelijkheden om samen te werken met stakeholders in jouw sector om ideeën op te doen rondom ESG? Gebruik je creativiteit waar mogelijk en zoek naar verantwoorde en duurzame oplossingen waar AI nog geen weet van heeft.

Oftewel: vindt een goede balans tussen AI en ESG. Dan kom je écht vooruit met jouw bedrijf.

DV 7952

Meer weten?

Bel of mail Ashley!

Ashley Weller
contentmanager | redacteur | projectmanager
024 - 3816 876
ashleyweller@gloedcommunicatie.nl